Een van de meest voorkomende problemen bij managers is dat zij het gevoel hebben dat hun medewerkers vast blijven zitten in hun gedrag en attitudes. Zo kunnen er irritaties ontstaan tussen collega’s en leidinggevenden of worden klanten minder vriendelijk geholpen. Dit heeft een negatieve invloed op de prestaties van het bedrijf. Managers wenden zich steeds vaker tot coaching om deze problemen op te lossen. Het oplossingsgericht coachen is binnen de management coaching dan ook een populaire en veelgebruikte aanpak.
Wat is oplossingsgericht coachen?
Oplossingsgericht coachen is ontstaan vanuit de overtuiging dat men altijd moet kijken naar dat wat wél werkt, in plaats van de negatieve zaken binnen het werk uit te lichten. Vanuit dit standpunt wordt vervolgens verder gewerkt naar een positievere toekomst. Vragen als: “Wat heeft er in het verleden goed gewerkt?” en “Welke momenten gaven mij vertrouwen in een goede afloop?” zijn goede voorbeelden van de visie van het oplossingsgericht coachen.
Vijf stappen in oplossingsgericht coachen
Een coachtraject waarin een manager werkt aan oplossingen voor een positieve toekomst bestaat in de kern uit vijf verschillende stappen. Deze stappen zijn:
Problemen onderkennen. Intuïtief zou men zeggen dat het benoemen van problemen niet hoort bij het streven naar een oplossing, maar dit is juist wel het geval! Het benoemen van een probleem biedt juist de belangrijke motivatie om het probleem ook daadwerkelijk op te lossen en een nieuwe weg in te slaan.
Streven naar succes. Als men weet waar het probleem zich op het werk bevindt is het goed om meteen te focussen op de oplossing, omdat daar de kracht zit van het traject. Een manager kan zich afvragen wat de ideale situatie zou zijn, hoe dit bereikt kan worden en wat dit oplevert voor de medewerkers en de organisatie. Uiteindelijk leiden deze ideaalbeelden tot het opstellen van de gewenste doelen.
Resources ontdekken. Vaak liggen de middelen, de resources, om tot verandering te komen nog verborgen. Deze moeten aan de oppervlakte worden gebracht om de wensen om te zetten naar concreet gedrag. “Wat kan ik en waar ben ik goed in?” is hierbij een belangrijke vraag.
Aandacht voor positieve uitzonderingen. Het is voor managers van belang om zich te realiseren dat problemen niet altijd op dezelfde manier voorkomen. Dit is de kern van oplossingsgericht coachen! Juist de uitzondering binnen een probleem is de sleutel om te komen tot nieuwe oplossingen. Als twee medewerkers een conflict hebben zou de manager zich bijvoorbeeld kunnen afvragen wanneer de werksituatie goed (of in ieder geval beter) was. Die positieve situatie dient als uitgangspunt voor de oplossing!
Blik op de toekomst. Zoals eerder aangegeven is de kern van het oplossingsgerichte coachen dat de manager zich niet stuk bijt op problemen uit de verleden maar zich focust op de betere toekomst. De laatste stap is dan ook dat er een stappenplan moet worden opgesteld om de veranderingen door te kunnen voeren. Let op dat de doelen niet meteen te ambitieus zijn. Kleine en bereikbare doelen verhogen de motivatie en dit wekt energie op om steeds weer opnieuw aan de slag te gaan!