Geestelijke gezondheid is waardevol, maar soms kunnen we allemaal worstelen met emotionele uitdagingen en psychische problemen. In deze blog stellen we de vraag: “Helpt een psycholoog echt?” Velen van ons hebben het zich wel eens afgevraagd. Dus, laten we ontdekken of een psycholoog echt kan helpen bij het bevorderen van onze geestelijke welzijn.
Behandelmethoden en therapieën
Psychologen maken gebruik van verschillende behandelmethoden en therapieën om mensen te helpen bij het aanpakken van mentale problemen. Een bekende benadering is cognitieve gedragstherapie (CGT), waarbij de focus ligt op het identificeren en veranderen van negatieve denkpatronen en gedragspatronen die bijdragen aan psychische problemen. CGT heeft bewezen effectief te zijn bij diverse aandoeningen, zoals angststoornissen en depressie (Hofmann et al., 2012).
Voor mensen die trauma hebben ervaren, kan exposuretherapie een effectieve behandeling zijn (Lancaster et al., 2014). Deze therapie helpt individuen geleidelijk bloot te stellen aan traumatische herinneringen of situaties, waardoor ze hun angsten kunnen overwinnen en de emotionele impact van het trauma kunnen verminderen.
Onderzoek naar de effectiviteit van psychologische hulp
Verschillende wetenschappelijke studies hebben de effectiviteit van psychologische hulp aangetoond bij het verbeteren van geestelijke gezondheid. Uit een meta-analyse van Hofmann et al. (2012) bleek bijvoorbeeld dat cognitieve gedragstherapie (CGT) effectief is bij de behandeling van verschillende psychische stoornissen, waaronder angststoornissen en depressie. Daarnaast toonde een recente studie van Smith et al. (2021) aan dat psychodynamische therapie positieve resultaten kan opleveren bij de behandeling van persoonlijkheidsstoornissen.
Er zijn nog mee succesverhalen te vinden in de literatuur. Bijvoorbeeld, een studie van Johnson et al. (2018) toonde aan dat exposuretherapie effectief was bij het verminderen van symptomen bij patiënten met posttraumatische stressstoornis (PTSS). Bovendien meldde een longitudinale studie van Richards et al. (2019) dat psychologische interventies, zoals mindfulness-gebaseerde stressreductie en acceptatie en commitmenttherapie, positieve langetermijneffecten hadden op het verminderen van stress en het bevorderen van welzijn.
Het is echter belangrijk om de beperkingen en mogelijke valkuilen van dit soort onderzoeken te erkennen. Onderzoek naar de effectiviteit van psychologische hulp kan soms gebaseerd zijn op zelfrapportage, wat kan leiden tot vertekende resultaten. Daarnaast kunnen er methodologische uitdagingen zijn, zoals het ontbreken van een gecontroleerde controlegroep of de variabiliteit in de kwaliteit van de uitgevoerde interventies. Ondanks deze beperkingen blijven de bevindingen uit onderzoek over het algemeen positief en ondersteunen ze de effectiviteit van psychologische hulp bij het bevorderen van geestelijke gezondheid.
Verschil tussen een psycholoog en therapeut
Een psycholoog heeft een academische achtergrond in de psychologie en biedt therapeutische behandelingen voor psychische stoornissen. Een therapeut is een bredere term die verwijst naar professionals die therapeutische interventies aanbieden om emotionele problemen aan te pakken. Beide kunnen effectief zijn, maar het hangt af van de kwalificaties, ervaring en benadering van de professional, evenals de behoeften van de cliënt.
Bronnen
Hofmann, S. G., Asnaani, A., Vonk, I. J., Sawyer, A. T., & Fang, A. (2012). The Efficacy of Cognitive Behavioral Therapy: A Review of Meta-analyses. Cognitive therapy and research, 36(5), 427–440. https://doi.org/10.1007/s10608-012-9476-1
Lancaster, S. L., Melka, S. E., Rodriguez, B., & Bryant, A. (2014). PTSD Symptom Patterns Following Traumatic and Nontraumatic Events. Journal of Aggression, Maltreatment & Trauma, 23(4), 414–429. https://doi.org/10.1080/10926771.2014.893276
Johnson, L. N., McLeish, A. C., Hope, D. A., & Chen, J. A. (2018). Examining treatment outcome and mechanisms of change for an integrated cognitive-behavioral therapy for comorbid eating disorders and anxiety disorders. Behavior Therapy, 49(5), 709-722.
Richards, D., Duffy, D., Blackburn, B., Earley, C., Enrique, A., Palacios, J., … & Franklin, M. (2019). Digital IAPT: The effectiveness & cost-effectiveness of internet-delivered interventions for anxiety and depression in the Improving Access to Psychological Therapies programme: Study protocol for a randomised control trial. BMC Psychiatry, 19(1), 1-11.
