Door drs. Tosca Gort, arbeids- en organisatiepsycholoog

Een burn-out is geen teken dat je zwak bent. Het is juist een signaal dat je te lang sterk bent geweest: zonder pauze, zonder écht naar jezelf te luisteren. Het herstel is daarom meer dan alleen rust nemen; het is een uitnodiging tot persoonlijke ontwikkeling. Het is de kans om opnieuw contact te maken met wie je bent, wat je voelt en wat je nodig hebt. Want als je eenmaal opgebrand bent, helpt opladen alleen niet. Dan moet je jezelf opnieuw leren dragen.

Fase 1: Eerst Ontladen

In het begin is er vaak maar één ding nodig: stoppen met moeten. Slapen, ademen, en niets hoeven oplossen. Dit is niet luiheid, dit is functioneel, want je lichaam en brein staan in overdrive. Herstellen begint met het ontladen van die stress, niet met meteen aan jezelf werken.

Tip: geef je brein rust door prikkels te minimaliseren (geen nieuws, geen overvolle agenda, minder schermtijd) en activeer tegelijkertijd je lijf door rustig te bewegen, warm te douchen of te wandelen.

Fase 2: Zacht Worden voor Jezelf

Zodra er wat ruimte ontstaat, steekt vaak iets anders de kop op: kritiek. Gedachten als “Waarom heb ik dit laten gebeuren?” of “Ik had sterker moeten zijn” houden je herstel tegen. Waar je nu behoefte aan hebt, is geen discipline maar zelfliefde. Zelfliefde is het tegenovergestelde van wat de burn-out veroorzaakte: je klein maken en pleasen. De échte versie van zelfliefde betekent:

Zeggen: “Ik ben genoeg, ook als ik niets presteer.”
Stoppen met vergelijken.
Accepteren dat jouw grenzen écht zijn, zelfs als een ander ze niet snapt.

Fase 3: Herontdek Wie Je Bent

Burn-out dwingt je om jezelf opnieuw uit te vinden. Dat kan pijnlijk zijn, maar het is ook een grote kans. Gebruik deze fase om je identiteit los te weken van je functie. Je bent niet je werk, je productiviteit of je agenda. Je bent een mens met behoeften, grenzen en verlangens. Stel jezelf vragen als:

Waar kreeg ik vroeger energie van?
Wat zijn mijn waarden, en leef ik daarnaar?
Welk deel van mij kwam nooit aan bod omdat ik te druk was met zorgen voor anderen?

Oefening: maak een ‘ik-herontdek-lijstje’ met 3 dingen die je als kind graag deed, 3 dingen die je nu mist, en 3 dingen die je nieuwsgierig maken. Doe elke week iets uit die lijst, zonder prestatie-eis.

Fase 4: Bouw Langzaam Op – Op Jóuw Voorwaarden

Herstel betekent niet teruggaan naar je oude leven, maar vooruitgaan naar een leven waarin jij past. Vraag jezelf af: Wat mag kleiner? Wat mag groter? Wat voelt als liefdevol grenzen stellen in plaats van ‘nee zeggen uit schuldgevoel’?

Tip: werk samen met een coach om je eigen belastbaarheid, behoeften en waarden helder te krijgen. Dit doe je niet om sneller te zijn, maar om duurzamer te leven.

Herstel = de Relatie met Jezelf Herstellen

Als arbeidspsycholoog zie ik het vaak: mensen willen ‘snel beter’ worden van een burn-out. Maar het echte herstel zit niet in tempo, maar in toelaten. Toelaten dat je niet alles hoeft te kunnen. Toelaten dat je mag veranderen. Toelaten dat je ook zónder overpresteren genoeg bent.

Zelfliefde is geen eindpunt, maar een keuze die je steeds weer mag maken. Elke dag een beetje zachter voor jezelf. Steeds iets helderder in je keuzes. Tot je op een dag merkt: ik ben niet meer opgebrand, ik bén weer aan.

Herken je jezelf hierin? Of wil je samen met een coach werken aan herstel, zelfcompassie en je nieuwe koers? Bij GORTcoaching helpen we je verder. Met aandacht, zonder oordeel.

Ontmoet onze professionals