Meer zelfvertrouwen? Zo pak je dat slim aan
Zelfvertrouwen is niet iets wat je hebt of niet hebt, het is iets wat je kunt trainen. Zoals een spier. Wie zich zekerder voelt, durft meer, straalt meer rust uit en presteert beter. Maar waar begin je?
Hieronder lees je vier strategieën die hun effectiviteit hebben bewezen in de (sport en prestatie) psychologie.
1. Je houding beïnvloedt je gevoel (en andersom)
Volgens de theorie van embodied cognition beïnvloeden lichaam en geest elkaar continu. Dat betekent: niet alleen bepaalt je stemming je houding, maar je houding beïnvloedt ook je stemming. Uit onderzoek blijkt dat een open, rechte houding (zoals een ‘power pose’) leidt tot meer gevoel van controle en kracht (Carney, Cuddy & Yap, 2010).
▶ Probeer dit:
Ga 2 minuten rechtop staan, voeten op schouderbreedte, schouders naar achteren, kin iets omhoog. Deze kleine interventie activeert een fysiologisch gevoel van stevigheid – en dat beïnvloedt hoe je overkomt én hoe je je voelt.
2. Beweging kalmeert je brein en vergroot mentale veerkracht
Regelmatige lichaamsbeweging heeft directe effecten op je hersenen. Tijdens sport en beweging komen neurotransmitters vrij zoals endorfine, dopamine en serotonine. Deze stoffen verbeteren je stemming, verlagen stress en vergroten focus (Ratey, 2008).
Ook verlaagt beweging het stresshormoon cortisol en versterkt het je parasympathisch zenuwstelsel, wat zorgt voor meer innerlijke rust. Dit kalme fundament maakt het makkelijker om jezelf positief te zien – en zelfvertrouwen op te bouwen.
▶ Waarom dit werkt:
Je interne fysiologische staat bepaalt hoe je je voelt over jezelf. Beweging maakt je hoofd helder en je zelfbeeld positiever. Dat is het fundament van zelfvertrouwen.
3. Complimenten geven (en ontvangen) doet je goed
Wie anderen oprecht waardeert, versterkt ook zichzelf. Door complimenten te geven activeer je positieve sociale interacties, wat gevoelens van verbondenheid en waardering oproept. Volgens de broaden-and-build theory van Fredrickson (2001) bouwen positieve emoties aan hulpbronnen zoals zelfvertrouwen, veerkracht en sociale steun.
▶ Mini-interventie:
Schrijf dagelijks één compliment op dat je hebt gegeven of ontvangen. Dat helpt je brein om te focussen op waardering in plaats van tekortkomingen.
4. Zelfvertrouwen groeit door te doen
Volgens Bandura’s self-efficacy theory (1997) is ervaring dé sleutel tot zelfvertrouwen. Succeservaringen (hoe klein ook) geven ons het gevoel: “ik kan dit”. En dat gevoel is verslavend: na één overwinning durf je de volgende stap sneller aan.
▶ Begin klein:
Geef een presentatie, spreek iemand aan die je normaal ontwijkt, of neem initiatief in een project. Elke succesvolle stap buiten je comfortzone vergroot je zelfvertrouwen.
Zelfvertrouwen opbouwen? Je hoeft het niet alleen te doen
Zelfvertrouwen is niet iets wat vanzelf komt. Maar met gerichte actie (en begeleiding) kun je het stap voor stap versterken. Een gesprek met een coach kan helpen om inzicht te krijgen in blokkades en denkpatronen die je tegenhouden. En om vanuit daar gericht te werken aan jouw groei.
Benieuwd wat coaching voor jouw zelfvertrouwen kan betekenen? Plan een gratis oriëntatiegesprek in via GORT Coaching.
Over de auteur
Robert Bunschoten is een sport- en prestatiepsycholoog in opleiding met een passie voor mentale veerkracht en topprestaties. Hij verdiept zich in de psychologische processen achter succes, motivatie en stressbestendigheid. Met zijn kennis helpt hij HR-managers en professionals om hun prestaties te optimaliseren en beter om te gaan met druk.