Hoe perfectionisme en schuldgevoel je balans ondermijnen
door drs. Tosca Gort, arbeids- en organisatiepsycholoog
Je wil een goede ouder zijn. Een betrokken partner. Een toegewijde professional. En dan óók nog een mens met behoeften, dromen en rustmomenten.
Maar ergens onderweg, tussen het helpen met huiswerk, die belangrijke deadline en de afwas die je “snel nog even doet”, verlies je jezelf. En dan komt die gedachte: “Ik kan het allemaal wel aan — als ik gewoon nog iets beter mijn best doe.”
Maar wat als het probleem niet ligt in je planning of productiviteit, maar in je perfectionisme en je schuldgevoel?
Het verslindend moederschap: als zorgen je identiteit opslokt
De Franse psychoanalyticus Badinter introduceerde ooit het begrip “verslindend moederschap”: een situatie waarin vooral moeders zichzelf kwijtraken omdat ze alles willen zijn voor hun kinderen.
Het is geen verwijt, maar een herkenbaar psychologisch patroon. Alles draait om het kind — of het gezin, het team, de omgeving. De zorg is zó groot, dat er weinig ruimte overblijft voor jezelf.
Want zodra je ruimte neemt, steekt schuldgevoel de kop op. “Mag ik dit wel? Laat ik nu iemand in de steek?”
Wat blijkt: in de praktijk gaat het zelden écht mis als je je grenzen bewaakt. Het voelt alleen zo. En dát verschil — tussen werkelijkheid en beleving — is precies waar het werk begint.
Drie lagen van jouw uitdaging
- Balans vinden tussen werk, gezin en jezelf
- Perfectionisme hanteren
- Grenzen stellen én daarin geloven
Laten we ze ontrafelen, zodat je ze stap voor stap kunt aanpakken.
1. Je tijd en energie zijn eindig — dat is geen zwakte, maar een feit
Je hebt één lichaam, één hoofd en 24 uur per dag. Elk uur dat je aan een ander besteedt, is een uur dat je niet aan jezelf besteedt.
💡 Oefening: De “energiecirkel”
- Binnenste: Wat gééft mij energie?
- Middelste: Wat kost me energie, maar hoort erbij?
- Buitenste: Wat slurpt mijn energie en kan ik (leren) loslaten?
Gebruik dit als basis om keuzes te maken in je week. Bespreek het ook thuis of op je werk.
2. Je hoeft het niet perfect te doen — goed genoeg is krachtig
Perfectionisme voelt vaak als loyaliteit: “Ik wil het goed doen voor iedereen.”
Maar in werkelijkheid maakt perfectionisme je wereld kleiner, strenger en zwaarder. Wat helpt: het verschil leren kennen tussen kwaliteit leveren en altijd alles controleren.
✨ Wat als goed genoeg echt goed genoeg is?
Kinderen, collega’s en partners zoeken niet perfectie, maar echte aandacht. En die kun je alleen geven als je ook aandacht aan jezelf geeft.
3. Grenzen stellen begint bij grenzen erkennen
Je schrijft dat je graag wil leren:
- Wat is van mij?
- Wat is van de ander?
- En hoe bewaak ik dat?
🧭 Reflectievraag: “Wat gebeurt er als ik deze taak níet oppak?”
Vaak is het antwoord: niets ernstigs. Of: iemand anders pakt het op. Leren loslaten is geen falen — het is groeien.
Tot slot: jij bent óók iemand om voor te zorgen
De sleutel zit in het erkennen dat je als mens óók behoeften hebt. Je waarde zit niet in hoeveel je doet, maar in wie je bent.
“Zelfzorg is geen luxe, het is leiderschap over je eigen leven.”
Wil je leren hoe jij beter je grenzen herkent en bewaakt? Of hoe je perfectionisme kan verzachten zonder je drive te verliezen?
Bij GORTcoaching helpen we je graag — met aandacht voor zowel je werk, je leven als je innerlijke kompas.
English
Vlaams
Deutsch