Wanneer kies je voor een coach en wanneer voor een psycholoog?
De meeste mensen zijn wel bekend met de termen coach en psycholoog, maar ze worden doorgaans als hetzelfde concept gezien. Wat is nu het belangrijkste verschil? Wanneer kies je voor coaching en in welk geval is het beter om bij een psycholoog in therapie te gaan?
Allereerst de overeenkomsten. Psychologen en coaches hebben namelijk ook duidelijke overeenkomsten. Beiden werken met mensen en luisteren en praten over de uiteenlopende hulpvragen van hun cliënten. Ze werken allebei voornamelijk één op één met coachees. Hierbij is er veel ruimte voor persoonlijke aandacht waarbij verschillende gesprekstechnieken worden toegepast. Hun gemeenschappelijke uitgangspunt is het veranderen van gedrag. Dit kan lastig zijn, aangezien wij door het verleden vaste gedragspatronen gevormd hebben. Een psycholoog is iemand die mensen helpt met psychische problemen en het verwerken van heftige problematiek. Vaak ga je naar een psycholoog als het niet lukt om zelf stappen te zetten en je functioneren in het dagelijks leven ernstig is verstoord. Een psycholoog helpt je doorgaans van een 1 naar een 6.
Verschil in studieachtergrond tussen coaches en psychologen
Een psycholoog heeft een hbo of universitaire psychologie opleiding gedaan en kiest hierna veelal voor een vervolgopleiding. Psycholoog is namelijk niet een beschermd beroep. Dit houdt in dat iedereen zich ‘psycholoog’ mag noemen. Met specifieke vervolgopleidingen kan de psycholoog worden opgenomen in het BIG-register (Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg), waardoor het beroep, samen met aanvullende eisen, wel is beschermd. Iemand mag zich dan alleen psycholoog noemen als hij/zij een academische studie in de psychologie heeft afgerond én daarna de erkenning heeft aangevraagd en verkregen. Bij ernstige klachten is het dan ook raadzaam om op zoek te gaan naar een GZ-psycholoog. Waar psychologen vooral door een theoretische studie worden opgeleid, volgen coaches juist meer praktijk- en ervaringsgerichte opleidingen Coaches hebben vaak een persoonlijke passie voor het vak en volgen dan vaak ook meerdere uiteenlopende opleidingen op het gebied van persoonlijke ontwikkeling. Ook het beroep coach is niet beschermd, iedereen mag zichzelf coach noemen. De hoeveelheid en soorten opleidingen hiervoor zijn uiteenlopend. Wel zijn er verschillende soorten beroepsverenigingen die proberen om een Europese kwaliteitsstandaard in te voeren, waardoor cliënten een goed beeld krijgen van de kwaliteit van de coach. Bij GORTcoaching werken bijv. uitsluitend gecertificeerde coaches.
Verschil in visie tussen coaches en psychologen
De psycholoog gaat ervan uit dat gedrag wordt gevormd door aspecten uit het verleden. De psycholoog probeert te blijven graven in het verleden, totdat verklaard is waardoor het hedendaagse gedrag zich op deze manier uit. Deze trajecten kunnen lang duren. Aangezien mensen zich graag achter het verleden schuil houden, kan spitten in het verleden nog moeilijker zijn. De coach hanteert hiervoor echter een andere visie, namelijk een toekomstgerichte visie. De coach heeft meer een hands-on mentaliteit waarin hij/zij bekijkt wat er in het hier en nu gebeurt, om de toekomst te veranderen. Wat zijn belemmerende of juist motiverende aspecten voor het gedrag dat veranderd moet worden? Hierbij vraagt de coach een actieve houding van de coachee, zodat hij/zij via reflectie op het eigen gedrag zelf tot inzichten kan komen. De coach helpt de coachee om zichzelf weer te helpen ander gedrag aan te leren of verbeteren. Deze trajecten duren vaak minder lang dan bij een psycholoog, aangezien coaching is gericht op het aanpakken van problemen die direct resultaat boeken.
Verschil in behandelmethode tussen psychologen en coaches
Een psycholoog geeft therapie: gesprekken die je met een psycholoog voert dienen voor het werken aan een oplossing bij psychische problemen. De psycholoog richt zich in de gespreksvoering voornamelijk op het oorspronkelijke onderliggende probleem. Hierbij wordt gericht op specifieke matige tot ernstige problemen, zoals depressies of trauma’s. Kamp je bijvoorbeeld met een verslaving? Of heb je hulp nodig bij het aanpakken van je angst en onzekerheid omdat deze zodanig in je leven aanwezig zijn dat ze je leven momenteel beperken? De psycholoog is gedragsdeskundige en onderzoekt tijdens de behandeling met jou hoe bepaald gedrag is ontstaan, hoe het in stand blijft en hoe het veranderd kan worden. Veelvoorkomende soorten van therapie zijn cognitieve therapie, gedragstherapie, cliëntgerichte therapie en psychoanalyse.
Een coach geeft coaching: een vorm van professionele begeleiding waarbij de coach als gelijkwaardige partner de cliënt ondersteunt bij het behalen van zelfgekozen doelen. Hierbij wordt ondersteuning geboden in globale levenssituaties door het verbeteren van prestaties en het creëren van wenselijke situaties. Zit je in een verandering en ben je aan het heroriënteren op levensvragen en werk? Hulp nodig op het gebied van werk-privé balans en persoonlijke ontwikkeling? De nadruk ligt op het creëren van psychologische flexibiliteit waarbij u beter om kunt gaan met verrassingen en ingrijpende veranderingen in uw leven. Ook wanneer u worstelt met lichtere interne angsten, depressieve gevoelens of burn-out klachten, bent u bij coaching op de juiste plek. Al deze gevoelens zijn immers een normaal onderdeel van het leven. Het opdoen van nieuwe inzichten en ervaringen staat bij coaching centraal, waarbij de opgedane kennis direct kan worden toegepast in het dagelijkse leven. Veelvoorkomende soorten coaching zijn loopbaancoaching, stress coaching, management coaching, burn-out coaching, competentie coaching en teamcoaching.
Wat past bij jou?
Hoewel de coach en de psycholoog dus verschillen in aanpak van het probleemgedrag, willen zij beiden het gedrag verbeteren of veranderen. Welke aanpak past bij jou?
