Psychologie is een wetenschap die draait om het begrijpen van het menselijk gedrag en het bieden van hulp aan mensen die worstelen met mentale en emotionele problemen. Psychologen hebben een essentiële rol in het bevorderen van het welzijn van individuen en gemeenschappen. Bij het uitoefenen van hun vak moeten psychologen echter rekening houden met strikte ethische richtlijnen en normen. Deze richtlijnen zijn ontworpen om ervoor te zorgen dat cliënten veilig en met respect worden behandeld, en dat de integriteit van het beroep behouden blijft.
In deze blog gaan we dieper in op de vraag: wat mag een psycholoog niet doen? Van schendingen van vertrouwelijkheid en privacy tot het vermijden van ongepaste relaties met cliënten, we zullen de grenzen en verboden terreinen in het vak van een psycholoog onderzoeken. Het is van groot belang om te begrijpen wat een psycholoog niet mag doen, omdat dit de basis vormt voor het opbouwen van een betrouwbare en veilige therapeutische relatie.
Schending van vertrouwelijkheid en privacy
Een van de fundamentele principes in de psychologie is het handhaven van vertrouwelijkheid en privacy. Het is de verantwoordelijkheid van de therapeut of psycholoog om ervoor te zorgen dat alle informatie die tijdens een therapeutische sessie wordt gedeeld, strikt vertrouwelijk blijft.
Het onthullen van vertrouwelijke informatie zonder toestemming van de cliënt kan ernstige gevolgen hebben, zowel voor het individu als voor de therapeutische relatie. Het kan leiden tot schade aan het vertrouwen van de cliënt, schending van zijn of haar privacy en mogelijk zelfs sociale stigma’s of discriminatie. De therapeut of psycholoog moet zich bewust zijn van de ethische implicaties van het schenden van vertrouwelijkheid en het belang van het creëren van een veilige omgeving waarin cliënten vrijuit kunnen spreken zonder angst voor ongewenste openbaarmaking.
Dual relationships
Dual relationships, oftewel dubbele relaties, verwijzen naar situaties waarin een psycholoog naast zijn of haar professionele rol ook een persoonlijke, zakelijke of sociale relatie heeft met een cliënt. Het kan bijvoorbeeld gaan om het aangaan van vriendschappelijke relaties, romantische betrokkenheid, financiële belangen of het hebben van een familielid als cliënt.
Dual relationships kunnen de objectiviteit en neutraliteit van de therapeutische relatie aantasten. Een psycholoog dient een onpartijdige en onbevooroordeelde houding aan te nemen, maar dual relationships kunnen deze professionele grenzen vertroebelen. Dual relationships kunnen ook de privacy en vertrouwelijkheid in gevaar brengen. Als er een persoonlijke relatie bestaat buiten de therapeutische setting, kan het moeilijk zijn om de vertrouwelijke informatie van de cliënt adequaat te beschermen. Bovendien kunnen dual relationships leiden tot belangenconflicten, een verstoorde machtsbalans en een gebrek aan professionele afstand.
Misbruik van machtspositie
De therapeutische relatie is gebaseerd op vertrouwen en respect, en het is essentieel dat we dit vertrouwen niet schaden door onze macht op een ongepaste manier te gebruiken. Machtsmisbruik kan verschillende vormen aannemen, zoals het afdwingen van persoonlijke overtuigingen, het manipuleren van cliënten voor persoonlijke doeleinden, het aannemen van een autoritaire houding of het ondermijnen van de autonomie van de cliënt. Deze vormen van machtsmisbruik kunnen aanzienlijke schade veroorzaken, zowel psychologisch als emotioneel, bij de cliënt. Het kan leiden tot verlies van vertrouwen, hertraumatisering, een verstoorde therapeutische relatie en negatieve gevolgen voor het herstelproces.
