Wat is acceptance en commitment therapie?
Acceptance en commitment therapie (ACT) is een van de snelst groeiende vormen van therapie op dit moment. Het is een effectieve methode voor het overwinnen van stress, angst, depressie en vele andere psychologische struikelblokken. Veel van onze coaches zijn dan ook opgeleid in deze methode, en passen het met succes toe in coachingsessies met cliënten. ACT is een mindfulness-gebaseerde vorm van therapie, met als doel om een rijk, vol en vervullend leven te leiden, en de onvermijdelijke pijnlijke ervaringen te accepteren die hiermee gepaard gaan. Dit artikel gaat in op de belangrijkste elementen van deze elegante methode.
Acceptatie van negatieve ervaringen
In tegenstelling tot de meeste vormen van therapie ligt bij ACT de nadruk niet op het veranderen van deze onvermijdelijke negatieve gedachten en emoties, maar op het veranderen van je relatie tot deze gedachten en emoties. Er is namelijk veel wetenschappelijk onderzoek waaruit blijkt dat pogingen om deze negatieve ervaringen te veranderen ze vaak alleen maar erger maken. In plaats van de strijd aan te gaan met deze negatieve ervaringen, ligt de focus bij ACT juist op acceptatie.
Psychologische flexibiliteit
Een centraal doel van ACT is het verhogen van de psychologische flexibiliteit. Dit houdt in essentie in dat je in staat bent negatieve ervaringen effectief te accepteren en je effectieve actie kunt nemen in de richting van je diepste waarden. Psychologische flexibiliteit bestaat uit de volgende zes elementen.
Contact met het huidige moment
Mensen leven vaak op de automatische piloot. Wanneer we ons niet bewust zijn van onze ervaring in het moment, is het makkelijk om meegesleept te worden door negatieve gedachten en emoties, waardoor de negatieve impact ervan versterkt wordt. Wanneer er door mindfulness gerelateerde oefeningen meer contact is met het huidige moment kan er op een meer bewuste, constructieve manier omgegaan worden met negatieve gedachten en emoties.
Defusie
Veel mensen hebben de neiging verstrikt te raken in hun negatieve gedachten en gevoelens en nemen deze heel serieus. Bij defusie wordt een stap teruggedaan, zodat je simpelweg bewust kan zijn van deze gedachten en emoties zonder hierin verstrikt te raken. Gedachten kunnen zo gezien worden voor wat ze zijn; niets meer dan woorden en mentale beelden. Hierdoor hebben negatieve gedachten en emoties minder impact en kan er veel beter mee worden omgegaan
Acceptatie
Bij ACT wordt met acceptatie bedoeld dat negatieve gedachten, emoties en sensaties geaccepteerd worden zoals ze zijn, zonder pogingen te doen om ze te veranderen. Het doel van acceptatie is niet om je beter te voelen, maar om beter te voelen.
De “Zelf-als-context”
Bij ACT wordt onderscheid gemaakt tussen twee verschillende vormen van de “zelf”. De eerste is de “denkende zelf”: het deel van ons dat altijd denkt, fantaseert, evalueert, beoordeelt, plannen maakt, herinneringen ophaalt. In de Westerse maatschappij zijn we minder bekend met de tweede vorm van de zelf; de “zelf als context”. De zelf als context is het deel van ons dat bewust is van de gedachten, oordelen, evaluaties etc. van de denkende zelf. Bij ACT worden mensen geholpen meer te identificeren met de zelf als context, waardoor er beter kan worden omgegaan met vervelende gedachten en gevoelens.
Waarden
Een belangrijk onderdeel van ACT is het in contact komen met je diepste waarden. Er wordt ingegaan op vragen als: Wat is diep in je hart het belangrijkste in het leven? Waar sta je voor? Wat voor persoon wil je zijn, en welk verschil wil je maken in de wereld? Weten wat je diepste waarden zijn is een essentieel element van een betekenisvol en vervullend leven.
Toegewijde Actie
Verbonden zijn met je diepste waarden is geweldig, maar als het niet leidt tot acties dan is het weinig waard. Het laatste element van psychologische flexibiliteit is dan ook het ondernemen van toegewijde actie. Dit zal zeker niet altijd makkelijk zijn. Leven naar je diepste waarden betekent vaak dat je uitdagingen aangaat, risico’s neemt, jezelf kwetsbaar opstelt–acties die ongetwijfeld gepaard zal gaan met moeilijke gedachten en emoties. De voorgaande vaardigheden van ACT stellen je echter goed in staat om hiermee om te gaan.
Geen probleemloos leven, maar een vervullend leven
“Life is suffering”, zei de Boeddha millennia geleden al. ACT helpt je ten eerste om deze negatieve ervaringen waar ieder mens mee te maken krijgt te accepteren. Vervolgens wordt je geholpen om diep verbonden te zijn met je belangrijkste waarden, ondersteund met daadwerkelijke acties in deze richting. Ondanks de moeilijkheden die je mogelijk ervaart helpt ACT je zo om een rijk, vol en vervullend leven te leiden.
En dat is waar het uiteindelijk allemaal om gaat.
Wil je gecoacht worden met de methode van ACT? Boek dan nu een gratis oriëntatiegesprek met een van onze ACT gecertificeerde coaches bij u in de buurt.
