Stress verlagen
Wat denk jij als je het woord ‘stress’ hoort of leest? Waarschijnlijk iets negatiefs, zoals veel mensen. Veel mensen zouden graag vaker hun stress verlagen, maar we vergeten al te makkelijk dat stress ook zijn goede kanten heeft. Zo zorgt het ook voor goede prestaties, omdat de adrenaline je extra energie en focus geeft. En reageer je alert als op de snelweg ineens een vrachtauto van baan verwisselt terwijl jij aan het inhalen bent. Je hart bonkt in je keel, het zweet breekt je uit… gelukkig, dat gaat net goed!
Naast deze goede uitingen van stress, kan stress juist ook een nadelig effect hebben op je gezondheid. In dit artikel vertelt senior coach Olga je meer over het hebben van ongezonde stress, en wat je daaraan zelf kunt doen.
Elastiek
Stress kan zeker ongezond, vervelend of lastig zijn: als je door te veel druk iets niet durft te doen, of als je niet meer goed kunt ontspannen na een stressvolle situatie of periode.
Dit laatste vergelijk ik graag met een stuk elastiek: als je dat uitrekt en je laat het los, dan neemt het zijn oude vorm weer aan. Rek je het echter te vaak te ver uit, dan gaat het lubberen en komen er kleine scheurtjes in.
Zo gaat het ook met te veel en te vaak stress ervaren. Zolang je nog genoeg veerkracht hebt, en je regelmatig kunt ontspannen en afstand nemen, kun je veel verdragen. Raakt je systeem echter overbelast, dan kun je klachten gaan ontwikkelen: slechter slapen, een korter lontje, je weerstand verzwakt en je bent wat vaker verkouden of grieperig. Vaak ga je ook slechter presteren door verminderde concentratie. Herken je dit? Zolang dit niet te lang duurt en je tijdig maatregelen neemt om stress te verlagen, kun je het tij nog keren. Het elastiek is dan gelukkig nog niet te ver uitgerekt.
Stress verlagen: draaglast versus draagkracht
Niet alles in het leven is maakbaar. Allerlei omstandigheden en situaties overkomen ons, en kunnen stress veroorzaken. Van een druk jong gezin, mantelzorg voor een zieke ouder, een ‘’lastige’’ collega of baas, reorganisatie op het werk of zelfs verlies van een baan, tot ziekte en ongeluk. Iedereen kan zo een eigen lijstje maken.
Gelukkig staan daar ook positieve ervaringen tegenover: een fijne relatie, leuke vrienden, een fijne sportclub, een baan die je voldoening geeft; ook deze lijst kan heel divers zijn. Hoe zien jouw lijstjes eruit?
Je draaglast bestaat uit alles wat je te (ver)dragen hebt: alle taken die bij jouw dagelijks leven horen, plus de eventuele moeilijkheden die daarbij komen kijken. Voor een deel heb je daarin natuurlijk zelf keuzes gemaakt: waar je gaat wonen, sociale verplichtingen die je aangaat, of de baan die je nu hebt. Echter, hoe dat uitpakt – hoe je een goede balans tussen privé en werk kunt bereiken, hoe je leidinggevende met jou omgaat, hoe je de uitdagingen die je in je functie krijgt, het hoofd kunt bieden – dat kun je niet zomaar van tevoren uittekenen.
Dan komt de draagkracht in beeld: dat is jouw vermogen om met alles in je leven om te gaan, met alles wat je in je hebt en geleerd hebt.
Idealiter is je draaglast en draagkracht in balans. Helaas, de ideale wereld bestaat niet… dus wat kun je doen om zo goed mogelijk hiermee om te gaan?
Aan de draaglast-kant kun je zorgen dat je de juiste keuzes maakt. In coachtrajecten zijn dat vaak de vragen waaraan coachees werken: hoe focus ik op wat ik wil, welke mogelijkheden heb ik daartoe? Welke keuzes horen daarbij?
Daarnaast geeft het onderzoeken van bestaande patronen (‘’zo doe ik het altijd’’) inzicht en is de eerste stap naar ‘’het kan of mag ook anders!’’
Bij het vinden van antwoorden zijn er vele invalshoeken mogelijk. Als coach help ik om deze te ontdekken.
5 tips voor het verlagen van stress
Aan de kant van de draagkracht kun je zelf veel doen, ook preventief. Dat voelt goed!
Het helpt namelijk enorm om te beseffen wat positief bijdraagt aan jouw belastbaarheid. Dat helpt om het evenwicht te bewaren of te herstellen.
Hier komen 5 tips om zelf alvast mee aan de slag te gaan die kunnen bijdragen aan jouw stress-reductie:
1. Gezond eten
We weten allemaal wel wat gezond eten is: veel groenten, weinig snacks. Saai? Niet als het helpt je beter te voelen. Probeer het eens: neem een lekkere salade als lunch, maak er echt een feestje van met allerlei kleurtjes.
2. Naar buiten!
In Japan kennen ze bosbaden – shinrin-yoku – voorgeschreven door artsen: rustgevend en stress-verlagend. Dus trek fijne schoenen aan, en loop iedere dag een rondje. In het bos, rondom de vijver in de buurt, desnoods in de wijk. En om het nog effectiever te maken: focus je op één zintuig: welke kleuren groen zie je allemaal? Of hoor je de verschillende geluidjes van de vogels?
En kun je, om wat voor reden dan ook, niet gaan wandelen: loop je tuin in, of je balkon, en kijk wat er nu weer gegroeid is. Bekijk eens van dichtbij een tulp of een narcis, of het blad van een struik of plan. Voel de structuur van de blaadjes heel voorzichtig. En geniet er van.
3. Visualiseren van een mooie herinnering
Visualiseren is in je gedachten een beeld oproepen. Denk eens terug aan een prachtig moment in je leven: een vakantie, een feestje, een leuke verrassing. En geniet er nu opnieuw van: wat zag, hoorde, voelde je toen? Ik visualiseer hoe ik ooit tijdens het snorkelen een grote zeeschildpad zag, die naar mij keek. In dat heerlijke warme, heldere water, met
prachtige vissen om me heen, zwom hij heel rustig en relaxt. Een prachtig moment. Als ik daaraan denk, word ik weer blij. Probeer het eens!
4. Me-time
Maak eens een lijstje van dingen waar jij van ontspant, waar jij blij van wordt. Een kopje thee met een klein stukje chocola? Kijken naar foto’s van je kinderen? Een tijdschrift of boek lezen? En probeer in elk geval 2 keer per week – of zo vaak als je kunt – daar een half uurtje tijd voor te maken. Vertel het aan je huisgenoten, en zoek een fijn plekje op waar je niet gestoord wordt. Een rustmomentje, helemaal voor jou.
5. Ademen om stress te verlagen
Ademen doe je toch altijd? Jazeker… en als je je focust op een goede, diepe buikademhaling, kan dat in 1 minuut een positief effect hebben op je stress-levels. Adem 5 keer goed naar je buik, houd je adem even vast, en blaas rustig uit. Probeer of het lukt om te tellen: 6 tellen in – 4 tellen adem vast – 6 tellen uitblazen. Een instant-rustgevertje.
Neem het heft in handen
Wat kun jij vandaag doen om je belastbaarheid een eerste extra impuls te geven en om zo stress te verlagen? Kies uit de tips er bijvoorbeeld 2 uit, en ga er mee aan de slag. Merk op wat het je brengt, en je zult zien dat je er meer van wilt!
Wil je er echt werk van maken? Via een coachtraject kun je hierin ondersteund worden. Wij bij GORT coaching kunnen jou hier zeker bij helpen! Vraag een gratis oriëntatiegesprek aan en zie wat een stresscoach voor jou kan betekenen.
