De functie van negatieve emoties, zoals boosheid of angst, is evolutionair gezien gemakkelijk te verklaren. In een bedreigende situatie kunnen deze emoties je helpen om te vechten of vluchten. Zo zorgt angst er bijvoorbeeld voor dat je uit de buurt blijft van situaties die jou pijn kunnen doen. Een negatieve emotie zoals je schuldig voelen over je eigen gedrag, kan er voor zorgen dat je je de volgende keer anders gedraagt. Hierdoor lukt het je om je band met vrienden en familie te behouden. De functie van positieve emoties daarentegen is op het blote oog wat lastiger te herleiden. Waarom ervaren we deze positieve emoties eigenlijk? Wat is het nut van emoties als blijdschap en plezier?
Psycholoog Barbara Fredrickson beantwoordde deze vragen met de door haar ontwikkelde ‘broaden and build’ theorie. Volgens deze theorie zorgen positieve emoties voor het verbreden en opbouwen van persoonlijke bronnen. Een positieve emotie motiveert je om activiteiten te ondernemen, zoals het afspreken met vrienden en het uitproberen van nieuwe bezigheden. Ga dit maar bij jezelf na: op een dag dat je energiek en blij bent, ben je sneller geneigd om wel naar dat ene feestje te gaan, dan op een dag waarop angst en teleurstelling de bovenhand voeren. Deze verbreding van ons gedrag creëert de mogelijkheid om te bouwen aan je persoonlijke bronnen, zoals vriendschappen, nieuwe vaardigheden en zelfs gezondheid. Deze persoonlijke bronnen helpen je in bedreigende situaties. Stel je voor: op je werk loop je tegen een probleem aan, dan kun je je nieuw ontwikkelde denkvaardigheden goed inzetten om creatief je probleem op te lossen.
Ten slotte werken positieve emoties ook als een buffersysteem tegen de gevolgen van negatieve emoties. Dit zie je bijvoorbeeld terug tijdens een ruzie met je vriend/vriendin of partner. Grote kans dat één van jullie na deze ruzie een luchtige grap of opmerking maakt, om de lucht te klaren. De positieve emotie plezier voorkomt nu dat de negatieve emoties, opgedaan tijdens de ruzie, jouw relatie met de ander beschadigen.
Positieve emoties hebben dus daadwerkelijk een functie in ons leven en het helpt ons bij het overwinnen van bedreigende situaties. Positieve emoties zijn dus belangrijk om te koesteren. Een voorbeeld van een manier om meer positieve emoties te ervaren in je leven is door het ontwikkelen van zelfcompassie.
Wil jij graag positiever in het leven staan en meer positieve emoties ervaren? Onze coaches helpen jou daar graag bij. Je kunt hiervoor een vrijblijvend, gratis oriëntatiegesprek inplannen.
Door: Roeli de Klein