Presteren onder druk
Je herkent het vast wel, je hebt een hele belangrijke presentatie voorbereid, waarvan de PowerPoint weken vooraf is voorbereid en je uren hebt geoefend op wat je gaat zeggen, maar op het moment krijg je een complete black-out en weet je niet meer wat te zeggen of te doen.
Onderzoek Sian Beilock
Maar hoe komt dit? Uit onderzoek van Sian Beilock, een psychologe aan de Universiteit van Chicago, blijkt dat als je onder hoge druk staat, je je zorgen gaat maken en hierdoor gaat concentreren op kleine dingen die normaal automatisch gaan. Bijvoorbeeld, in de situatie waar je een presentatie geeft, ga je je niet alleen concentreren op wat het doel is van je presentatie, maar ook op de mensen die voor je zitten, de manier waarop je staat, wat je met je handen doet en alles wat mogelijk mis zou kunnen gaan. Je gaat je dus op te veel tegelijk concentreren en dat zorgt voor een soort kortsluiting. We proberen dus zo goed mogelijk te presteren en hierdoor gaan we de situatie forceren en controleren. Dit heet verlamming door analyse, of in het Engels, “paralysis by analysis” of “Choking under pressure”. Dit komt bij velen voor, vooral bij perfectionisten.
Stressvolle en niet stressvolle situaties
Als we niet onder druk staan, gebeurt veel van wat we doen in het cerebellum, een deel van onze hersenen dat verantwoordelijk is voor de bewegingen die worden gemaakt. Bijvoorbeeld de manier waarop je staat of hoe je een woord uitspreekt. Zodra we in een stressvolle situatie zitten, worden acties die normaal onbewust zijn, bewust. Deze gedachtes worden van het cerebellum verplaatst naar de prefrontale cortex, het deel van de hersenen waar bewuste gedachtes en keuzes plaatsvinden. Als onbewuste gedachtes ook bewust worden, wordt de prefrontale cortex te veel geprikkeld. Bijvoorbeeld, als je tijdens je presentatie niet alleen concentreert op wat je moet zeggen, maar ook op hoe je staat en hoe je praat, krijg je een black-out, de prefrontale cortex stopt met werken zoals het zou moeten. “We concentreren ons op aspecten van wat we doen, dat buiten ons bewustzijn zou moeten zijn.” legt Beilock uit.
Voorkomen
Er zijn verschillende dingen die je kunt doen om zo’n situatie te voorkomen. Ten eerste, kun je voor je belangrijke presentatie of toets even de tijd nemen om even alle zorgen die je hebt op te schrijven, zodat deze zorgen niet naar boven komen als je bezig bent met bijvoorbeeld je presentatie. Als je over minder dingen nadenkt, komt er minder druk te staan op de frontale cortex, waardoor je minder snel een black-out krijgt.
Ten tweede, kun je ook onder druk oefenen. Zo kun je bijvoorbeeld leren met je boek dicht of voor een groep mensen je presentatie oefenen. Dit zorgt er voor dat je minder stress hebt op de dag van je presentatie zelf.
Ten derde, kun je tijdens fysieke taken, zoals sportwedstrijden, jezelf het beste even afleiden. Beilock heeft aangetoond dat ervaren golfers het zelfs slechter doen wanneer ze worden aangemoedigd om zich te concentreren op de hoofdtaak.
Hulp
Last van zelf last van stress als u onder druk staat en wilt u daar graag aan werken? Vraag een gratis oriëntatiegesprek aan en zie wat we voor u kunnen betekenen.
