Als je nog nooit hebt gehoord van HSP of hoogsensitiviteit, kan het een beetje verwarrend klinken. Is het een aandoening? Is het een persoonlijkheidskenmerk? In deze blog zullen we proberen uit te leggen wat HSP is en waarom het belangrijk is om te begrijpen. HSP staat voor “Highly Sensitive Person”, ofwel hoogsensitief persoon. De term hoogsensitief persoon werd voor het eerst geïntroduceerd in de jaren 90 door de Amerikaanse psycholoog dr. Elaine Aron. Maar wat is HSP?
Kenmerken van HSP
Een hoogsensitief persoon heeft een gevoeliger zenuwstelsel dan de meeste mensen, waardoor ze meer gevoelig zijn voor zowel positieve als negatieve stimuli. Het is belangrijk om op te merken dat, net zoals ieder mens, ook ieder hoogsensitief persoon anders is. Iedere HSP’er kan verschillend reageren op stimuli, deze reacties hangen af van individuele factoren, zoals persoonlijkheid, opvoeding en omgeving. Wat voor een hoogsensitief persoon als overweldigend kan worden ervaren, kan voor een andere HSP’er minder uitdagend zijn. Het is daarom belangrijk om jezelf als HSP’er te leren kennen en te ontdekken wat voor jou werkt en wat niet, om zo een leven te leiden dat in lijn is met jouw unieke gevoeligheid. Om dieper in te gaan op de vraag “Wat is hoogsensitiviteit?”, zullen we een aantal kenmerken van HSP voor je op een rijtje zetten.
Overgevoeligheid voor prikkels
HSP’ers zijn gevoeliger voor fysieke, emotionele en sociale prikkels. Dit kan variëren van lawaai, fel licht, geuren, aanraking en smaak tot sterke emoties en negatieve feedback.
Diepgaande verwerking van informatie
HSP’ers hebben de neiging om informatie diepgaander te verwerken dan niet-HSP’ers. Ze nemen meer details waar en denken vaak langer na over informatie voordat ze een beslissing nemen.
Emotionele intensiteit en empathie
HSP’ers zijn vaak gevoeliger voor emoties, zowel van henzelf als van anderen. Ze hebben de neiging om intensere gevoelens te ervaren en kunnen zich gemakkelijk inleven in anderen.
Overprikkeling en vermoeidheid
HSP’ers kunnen snel overprikkeld raken door hun gevoeligheid. Dit kan leiden tot gevoelens van vermoeidheid, angst en stress.
Omgang met HSP
Nu heb je een goed beeld van het antwoord op de vraag “Wat is hooggevoeligheid?”. Als je een hoogsensitief persoon bent, of als je iemand kent die een hoogsensitief persoon is, kan het helpen om te weten hoe je hiermee om moet gaan. HSP’ers moeten goed voor zichzelf zorgen om overprikkeling te voorkomen. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat ze rust en ontspanning nodig hebben na een drukke dag of dat ze bepaalde situaties moeten vermijden. Het is daarnaast ook belangrijk dat familie en vrienden begripvol zijn en de gevoeligheid van HSP’ers respecteren. Dit kan betekenen dat ze rekening houden met hun behoeften en hen steunen wanneer dat nodig is.
Impact van HSP
De emotionele impact van hoogsensitiviteit kan aanzienlijk zijn. Mensen met HSP zijn gevoeliger voor stemmingen, spanningen en conflicten in hun omgeving, en kunnen gemakkelijk overweldigd raken door negatieve emoties. Hierdoor kunnen ze zich zorgen maken, angstig of depressief worden en zich zelfs terugtrekken uit sociale situaties om zichzelf te beschermen. Er is ook een duidelijke relatie tussen hoogsensitiviteit en angst, depressie en burn-out. Omdat mensen met HSP gevoeliger zijn voor stress en prikkels, kunnen ze zich snel uitgeput voelen en moeite hebben om hun emoties te reguleren. Dit kan leiden tot een verhoogd risico op angst- en stemmingsstoornissen, en zelfs tot burn-out als gevolg van overstimulatie en emotionele uitputting.
We willen toch benadrukken dat HSP niet alleen negatieve aspecten heeft. Er zijn veel positieve aspecten van hooggevoeligheid, waaronder een diepgaand begrip van anderen, een sterk gevoel voor empathie en intuïtie, en een vermogen om te genieten van schoonheid en subtiliteit in de wereld om ons heen.
GORTcoaching biedt de mogelijkheid om samen met een HSP coach, met HSP leren omgaan. Acceptatie van jouw hooggevoeligheid en sensitiviteit is hierin een groot onderwerp. Daarnaast is het belangrijk om ook de voordelen van hoogsensitiviteit te ontdekken.