We hebben allemaal wel eens tijd te kort. Vooral in de decembermaand voelen mensen zich vaak ‘te druk’. Druk met werk, het afronden van het jaar, overzichten maken, en alle familiemomenten rond sinterklaas en kerst. De stapeling van activiteiten stelt overheden, bedrijven en burgers vaker voor uitdagingen. Zo vormt de combinatie en aaneenschakeling van activiteiten het dagelijks leven, maar ze zorgen soms ook voor veel combinatiedruk.
Veel Nederlanders kennen dit gevoel van te druk zijn. Zo blijkt uit het onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau naar tijdsbesteding. 36% van de Nederlanders voelt zich wel eens opgejaagd, en 54% heeft wel eens het gevoel het ‘te druk’ te hebben. Gevoelens van tijdsdruk komen het meest voor bij vrouwen, hoger opgeleiden en ouders van thuiswonende kinderen.
De tijd besteed aan vrije tijd
Gemiddeld hebben Nederlanders van 12 jaar en ouder per week bijna 44 uur vrije tijd. De meeste tijd gaat naar media (bijna 20 uur per week) en sociale contacten (bijna 9 uur per week). De resterende vrije tijd gaat naar andere activiteiten, waaronder sport, cultuur en hobby’s.
Weinig bewijs voor een 24/7-samenleving
Soms wordt gesproken over een 24/7-samenleving waarin mensen steeds vaker in de avonduren en weekenden werken. Iedereen dag en nacht bereikbaar? Overwerk in de avonduren en in de weekenden eerder regel dan uitzondering? Van deze 24-7 samenleving lijkt nog geen sprake. Nederlanders werken nog steeds vooral van maandag tot en met vrijdag, beginnen om 9.00 uur en stoppen om 17.00 uur. En voor scholing geldt hetzelfde. Scholieren, studenten of werknemers die een cursus volgen, doen dit ook meestal onder traditionele kantoortijden.
Tijdsbestedingspatronen zijn weinig veranderd
Ook al ervaren veel mensen het leven als druk, aan de tijdsbestedingspatronen is niet af te zien dat het bestaan in de afgelopen jaren drukker is geworden. Er is bijvoorbeeld in de afgelopen tien jaren geen substantiële toename te zien in de tijd die naar verplichtingen gaat: betaald werk, zorg voor het huishouden en voor anderen. Ook is de tijdsbesteding de afgelopen jaren niet meer versnipperd geraakt. Wel blijkt dat, vergeleken met een aantal jaren geleden, mensen wat vaker rapporteren dat zij in dezelfde tijd meerdere activiteiten uitvoeren, ook wel ‘multitasking’ genoemd.
Een op de vier jeugdigen voelt zich wel eens opgejaagd
Ruim een op de vier jeugdigen voelt zich wel eens opgejaagd, en bijna de helft heeft het weleens ‘te druk’. Uit het onderzoek blijkt dat het gebruik van nieuwe communicatiemiddelen zowel voordelen als nadelen kan hebben. Zo hebben jeugdigen zelf de ervaring dat het gebruik van sociale media ontspannend kan zijn maar ook onrustige gevoelens met zich mee kan brengen. En naarmate jeugdigen vaker online contact hebben, hebben zij ook eerder een opgejaagd gevoel en het gevoel dat het ‘te druk’ is.
Maatschappelijke participatie houdt verband met eenzaamheid
Voor geluk en tevredenheid blijkt het type activiteit waarin men participeert er niet toe te doen. Blijkbaar kiest ieder de activiteit die voor hem of haar bijdraagt aan geluk en tevredenheid – wat dat dan precies is, kan van persoon tot persoon verschillen. Wel is er een verband tussen participatie en eenzaamheid: mensen die vrijwilligerswerk doen, sportwedstrijden bezoeken of cultuuruitingen bezoeken zijn minder eenzaam dan degenen die dat niet doen. Mogelijk omdat mensen deze activiteiten vaak met anderen ondernemen. Ook zijn mensen die meer vrije tijd met derden of buitenshuis doorbrengen minder eenzaam. Het is overigens niet vast te stellen of participatie eenzaamheid vermindert of andersom.
Druk en tevreden
Mensen die meer tijd aan het totaal van activiteiten met een verplichtend karakter besteden (betaald werk, scholing en zorg) en die vaker activiteiten combineren en afwisselen voelen zich drukker dan andere mensen. Dat het druk is, betekent overigens niet dat de kwaliteit van leven hier altijd onder lijdt. Ouders geven hun leven een 7,8 als rapportcijfer, en daarmee zijn zij ongeveer even tevreden met hun leven als mensen zonder kinderen. Een druk leven hoeft dus niet per se als negatief te worden ervaren. Naarmate mensen meer tijd aan het totaal van betaald werk, scholing en zorg besteden, voelen zij zich zelfs wat meer tevreden met hun leven. Een drukker leven kan daarmee ook duiden op een voller leven, met meer afwisseling en uitdagingen.
Ervaart u zelf hoge druk op uw werk of juist in uw thuissituatie en wilt u daar graag aan werken? Vraag een gratis oriëntatiegesprek aan en zie wat wij voor u kunnen betekenen.
Door: Eva van Mourik
