We kennen bijna allemaal wel iemand in onze omgeving die een burn-out heeft of heeft gehad. Misschien heb je er zelf mee te maken gehad. In ieder geval kennen we allemaal wel stressverschijnselen. We kunnen er dus niet meer omheen. Stress en het aantal mensen met overspannenheidsklachten en burn-out nemen steeds meer toe. Dat is, gezien de hoge verwachtingen die aan ons worden gesteld en de toegenomen werkdruk en prestatiedrang, ook niet zo verwonderlijk.
Het wordt tijd dat er eens drastisch wordt ingegrepen. Dat we ons er meer van bewust worden, de signalen eerder herkennen, bij onszelf of onze vrienden, het ook echt serieus nemen en weten wat we er aan kunnen doen.
Daarom heb ik een aantal vragen gesteld aan hoogleraar Witte Hoogendijk. Lees hier hoe je eerder een burn-out bij jezelf of vrienden kunt herkennen en wat je kunt doen om ze te helpen.
1. Hoe voorkom je een burn-out?
Mensen zijn over het algemeen goed in staat om met druk om te gaan als het goed gaat in hun leven. Maar als het minder goed gaat, wordt dat moeilijker. Je kunt dan met een aantal relatief simpele technieken leren daar beter mee om te gaan. Coaching is daar een goed middel voor.
Het is belangrijk om zo snel mogelijk in te grijpen en bij de eerste verschijnselen al aan de bel te trekken. Dan is er meestal nog geen sprake van een burn-out, maar ben je overspannen. Daarom is het belangrijk de signalen zo vroeg mogelijk te herkennen en direct actie te ondernemen; zorg voor een zo leeg mogelijke agenda, meer ontspanning, sociale steun en vermijd bronnen van stress.
Ook een gezonde levensstijl zoals: voldoende buitenlucht, voldoende slaap, goede voeding en lichaamsbeweging helpen het toenemen van klachten te voorkomen. Als je echt een burn-out hebt, is de weg naar herstel veel langer en moeilijker. Daarom kun je niet vroeg genoeg ingrijpen.
2. Hoe herken je een burn-out?
De symptomen van een burn-out zijn:
- vermoeidheid
- prikkelbaarheid
- emotionele labiliteit
- vergeetachtigheid
- concentratieproblemen
- slecht slapen
- piekeren
- gejaagdheid
Als je last hebt van drie van deze kenmerken en daarnaast een gevoel van machteloosheid, verlies van controle en een beperkt sociaal functioneren dan is het echt tijd om er iets aan te doen. Maar herken je enkele symptomen en heb je nog geen last van de hiervoor genoemde verschijnselen, ook dan is het goed om een stapje terug te nemen en eventueel alvast hulp in te schakelen, zodat het niet verergert en je leert wat je kunt doen om een burn-out te voorkomen.
3. Hoe kan coaching een burn-out helpen voorkomen en genezen?
Met coaching leer je relatief simpele technieken om te leren omgaan met stress.
- De eerste fase is er op gericht om tot rust te komen.
- De tweede fase, is de crisis-fase waarin je probeert de controle te herwinnen en te achterhalen wat de oorzaak is. Ook is leren accepteren een onderdeel van deze fase.
- In de derde fase, de probleem-oplossingsfase, wordt er een oplossing gezocht voor de problemen die zijn ontstaan en hoe die beïnvloed kunnen worden.
- Tenslotte wordt in de laatste fase, de toepassingsfase, al het geleerde in de praktijk gebracht.
4. Wat kun je doen als je bij een van je vrienden verschijnselen van overspannenheid of een burn-out herkent?
Steun vanuit het sociale netwerk is heel belangrijk voor iemand met een burn-out. Vraag hoe je hem of haar kunt helpen. Vaak kan een luisterend oor al een heleboel betekenen voor hem of haar. Veel mensen willen niet toegeven dat het niet goed met ze gaat en willen zich groot houden; ze schamen zich of willen anderen niet tot last zijn of zijn bang voor onbegrip.
Het tonen van begrip kan dus al een enorme steun zijn. Het helpt ook bij het erkennen van de problemen en het inschakelen van hulp. Als je het idee hebt, dat er meer hulp nodig is, wijs jouw vriend(in) hier dan op en raad een coach aan.
Klik hier als meer wilt weten over coaching bij burn-out of stressklachten.
