AI wordt steeds vaker ingezet in de geestelijke gezondheidszorg voor voorspelling, detectie en behandeling. Digitale AI-toepassingen maken het mogelijk om psychische klachten vroeger te signaleren, persoonlijker te behandelen en breder toegankelijk te maken. Dit artikel geeft een inzicht in op wat voor manieren AI mentale gezondheid kan ondersteunen
Soorten AI-toepassingen
- Digitale fenotypering: Smartphones, wearables en andere apparaten verzamelen gegevens over gedrag en context. Deze data kunnen via machine learning gebruikt worden om psychische aandoeningen zoals depressie, angst en schizofrenie te voorspellen of monitoren. Ook worden Ecological Momentary Assesment (EMA’s) en Interventions (EMI’s) ingezet. Dit zijn vragenlijsten en interviews die in gedurende het dagelijks leven worden ingevuld. Deze kunnen in de toekomst meer gepersonaliseerd en AI-gestuurd worden
- Taal, stem en geestelijke gezondheid: Taalgebruik en spraakpatronen geven inzicht in psychische toestand. Met Natural Language Processing (NLP) kan tekst uit klinische verslagen, sociale media en fora worden geanalyseerd om depressie, psychose of suïcidaliteit te signaleren. Ook spraakkenmerken zoals toonhoogte of intonatie kunnen geautomatiseerd worden onderzocht.
- Chatbots en virtuele agenten: Chatbots bieden een gespreksmatige ondersteuning via tekst of spraak. Bekende voorbeelden zijn Woebot, Wysa en Tess, die technieken zoals cognitieve gedragstherapie en mindfulness inzetten. Studies tonen veelbelovende effecten, vooral bij depressie en angst. Chatbots zijn altijd beschikbaar, laagdrempelig en nuttig voor mensen die geen of beperkte toegang hebben tot traditionele zorg.
Therapeutische relatie
Hoewel AI een goede manier kan zijn om mentale gezondheid te ondersteunen, kan het de menselijke therapeutische relatie niet vervangen. Een therapeut kan niet alleen woorden, maar ook non-verbale signalen waarnemen en daarop inspelen. AI kan emoties herkennen, maar echte empathie, medeleven en nueance ontbreekt. Cliënten voelen vaak aan dat gezien en begrepen worden minstens net zo belangrijk is als de methoden die worden toegepast.
Conclusie
AI verandert de geestelijke gezondheidzorg ingrijpend door middel van digitale fenotypering, taal- en spraak analyse en chatbots. Dit biedt kansen voor vroege detectie van mentale problemen en gepersonaliseerde zorg, maar vraagt ook om zorgvuldige aandacht voor ethiek en het waarborgen van een echte therapeutische relatie, die ondersteund kan worden door AI.
DIT ARTIKEL IS GESCHREVEN DOOR THIJS KOLSTERS, PSYCHOLOOG, GORTCOACHING EN IS GEBASEERD OP INFORMATIE VAN:
D’Alfonso, S. (2020). AI in mental health. Current Opinion in Psychology, 36, 112–117.
English
Vlaams
Deutsch